Marmaray'da Faciaya Davetiye! "Tren Ekrandan Kayboluyor"

Birleşik Taşımacılık Çalışanları Sendikası (BTS) Gebze Halkalı Marmaray hattı için uyarılarda bulundu. Sendikanın iddiasına göre hattın açılmasına engel çok önemli eksiklikler var ve bunlar giderilmeden erkenden hizmete girmesi büyük kazalara sebep olabilir. BTS 1 nolu Şube Sekreteri Veysel Akbayer, "Mesela 10002 numaralı tren ekrandan kayboluyor ve kumanda merkezi bunu göremiyor. Bu trenin kaybolması demek kazaya sebebiyet vermesi demektir" diye konuştu.

BTS 1 nolu Şube Sekreteri Veysel Akbayer VOA Türkçe’ye yaptığı açıklamada, hattın ilk olarak 1 Mart 2019’da test sürüşlerine başladığını belirterek, yetkililerin 10 Mart 2019 tarihi gibi kısa bir sürede bu hattı açmayı planladıklarını kaydetti. Akbayer, yaptıkları ikazlar neticesinde açılışta bir ertelemeye gidildiğini ancak sorunların devam etmesi sebebiyle risklerin aynen geçerli olduğunu ifade etti.

“Makinistlerin tecrübeleri yetersiz”

Gebze-Halkalı arasındaki hattın açılmasıyla bazı sorunların oluşacağını ve kazaların olabileceğini hissettiklerini ifade eden Veysel Akbayer, kötü şeyler yaşanmaması adına açıklama yapma gereği duyduklarını belirtti.

Akbayer, “Halkalı-Gebze hattı daha önce Ayrılıkçeşmesi- Kazlıçeşme ve tüp tünel olarak hizmete açılmıştı ve hala da sorunsuz olarak çalışmaya devam ediyor. Hattın diğer kalan tarafı ise iyileştirme yapıldıktan sonra açılmak isteniyor. 1 Mart’ta sürüş testlerine başlandı ve bu hattın ayın 10’unda açılacağına dair açıklamalarda bulunuldu. Ancak her şeyin yetersiz olması sebebiyle bu hattın erken olarak açılmasına biz karşı çıktık. Karşı çıkmamızın sebebi de buradaki emniyetin yeterli olmaması. Birinci neden makinistlerin tecrübesizliği. Ben 35 yıllık makinistim ve bu hatta çalışıyorum. Fakat Halkalı-Gebze arasındaki yol güzergahındaki sinyallerin ve makasların tamamen değişmesinden dolayı biz bunların yerlerini tam olarak bilmiyoruz. Her ne kadar tren otomatik olarak gitse de acil bir durumda manuel kullanmamız ve duruma müdahalede bulunmamız gerekecektir ve maalesef biz bu müdahalelerde bulunamayacağız ve bu da kazaya neden olacaktır” dedi.

Yeni işe alınan makinistlerle birlikte bütün makinistlerin yol güzergahında tecrübe kazanması gerektiğini söyleyen Akbayer, İŞKUR tarafından kurs verilen makinistlerin hemen göreve başlatıldığını belirtti. Akbayer, “35 yıllık makinist olmama rağmen benim bile bu yeni hatta tecrübem yetersiz” diye konuştu.

Sendika olarak tespit ettikleri sorunları yetkililerle paylaştıklarını ifade eden Akbayer, sözlerine şöyle devam etti:

“Burada en önemli sorunlardan bir tanesi Operasyon Kontrol Merkezi (OCC). Kumanda merkezi ekranlarında tren kayıpları yaşanmaktadır. Her trenin bir numarası vardır. Mesela 10002 numaralı tren ekrandan kayboluyor ve kumanda merkezi bunu göremiyor. Bu trenin kaybolması demek kazaya sebebiyet vermesi demektir. Bunun önlenmesi için trenler yeni güzergahda testler yaparken bu sorunların tespit edilip düzeltilmesi gerekiyor.”

Hat üzerinde makas motorlarının olduğunu belirten Akbayer, henüz makas motorlarının da bağlanmadığını söyledi. Sinyallerin de tam olarak çalışmadığına dikkat çeken Akbayer, herhangi bir kazaya sebebiyet vermemesi adına makas ve sinyallerin tam olarak çalıştırılıp faal hale getirilmesini talep ettiklerini söyledi.

“Hattın hazır olması için 3 aya ihtiyaç var”

Halkalı-Gebze Marmaray hattının şu an 3 aylık bir zamana ihtiyacı olduğuna vurgu yapan Akbayer, sözlerine şöyle devam etti:

“Son 15 yılda demiryollarında büyük ölümcül kazalar meydana geldi. Biz bu üzücü olayların bir daha yaşanmaması için yetkilileri uyarıyoruz. Tam olarak her şey tespit edilip, eksikler tamamlanıp, demiryollarına teslim edildikten sonra çalışmalara başlanmasını istiyoruz.”

Sendikanın ifadeleriyle hattaki 7 eksik iddiası:

1-76 Km’lik (Ayrılıkçeşmesi Kazlıçeşme hariç) Marmaray projesine sertifikasyon alınabilmesi amacı ile yolcusuz test çalışmaları 1 Mart 2019 tarihinde başlanılmış olup, hatta sertifikasyon alınıp alınamayacağı daha belli olmadan hattın açılış tarihi 10 Mart 2019 olarak kamuoyuna ilan edilmiştir.

2-2013 yılında hizmete açılan 13,6 hat kesiminde çalışan makinistler yeterince bilgi ve deneyime sahip olmakla beraber yeni yapılan 63 km’lik hattın eğim, peron, sinyal, makas yerleri konusunda yeterli bilgiye sahip olmadıkları için yol tecrübesine tabi tutulmaları gerekmektedir. Marmaray projesinin toplam 76 km’lik kısmında görev yapmak üzere İş-Kur üzerinden alınmış 90 adet makinistin eğitim ve yol deneyimleri yeterince yerine getirilmeden görevlendirilmeleri kazalara davetiye çıkarmaktır. Makinistlik mesleğinin mesleki teknik bilgi ve deneyimle birlikte yapılması gereken bir meslek olduğunu düşünürsek burada da çok ciddi aksaklıkların olacağı ön görülmektedir.

3-OCC kumanda merkezinde proje gereği bulunması gereken 6 masanın her birinde 7 tren trafik kontrolörünün görev yapması gerekmektedir. Toplamda 42 tren trafik kontrolörü istihdam edilmesi gerekirken bu sayı henüz tamamlanmamış olmasının yanında Tren Trafik Kontrolörü unvanlı personel başka birimlerde görevlendirilmiştir.

4-Aynı hat üzerinde hem Marmaray trenleri ve hem de ana hat trenlerinin çalıştırılması öngörüldüğünden ERTMS (European Rail Traffic Management System) sistemi ile çalışacak trenler için bazı noktalarda sinyal görüş mesafesi çok kısa olup yönetmeliklerle belirlenmiş frenleme mesafesi için yetersizdir.

5-Marmaray trenlerinin işletim sistemi olan CBTC (Communications Based Train Control) iletişim tabanlı tren kontrol sistemi henüz tam olarak çalışmamaktadır.

6-OCC Kumanda merkezi ekranında sık-sık tren kayıpları yaşanmaktadır. Yani hat üzerinde işleyen trenler trafik kontrolörü ekranında zaman zaman görünmemektedir.

7-Halkalı, Gebze ve bazı istasyonlarda otomatik motorlu makaslarda henüz makas motorları yoktur, makaslar tıpkı Ankara YHT garı batı çıkışında olduğu gibi makasçı tarafından tanzim edilmektedir.