Tarihte Bugün : İstanbul’da Yapılan İlk Türk Uçağı, Ankara Yolunda Düştü

13 Temmuz, Miladi takvime göre yılın 194. (artık yıllarda 195.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 171 gün vardır.

Demiryolu

• 13 Temmuz 1878 Berlin Anlaşması’yla Osmanlı Devleti bütün mükellefiyet ve vecibelerini yüklenmek şartıyla Rusçuk-Varna hattını Bulgar hükümetine bıraktı. Doğu Rumeli Vilayeti’ndeki demiryolları üzerindeki haklarını muhafaza etti.
• 13 Temmuz 1886 Tarsus köprüsü yakınlarında tren kazası oldu; 1 makinist öldü 4 vagon tahrip oldu.
• 13 Temmuz 2009 “Hicaz ve Bağdat Demiryollarının 100. Yılında Fotoğraf Sergisi”,Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü Sanat Galerisi’nde açıldı.

Olaylar 

• 1793 – Fransız Devrimi önderlerinden Jean-Paul Marat, muhalifi Charlotte Corday tarafından bıçaklanarak öldürüldü.
• 1878 – Osmanlı İmparatorluğu, Çarlık Rusyası, Büyük Britanya, Alman İmparatorluğu, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, İtalya Krallığı ve Fransa arasında Berlin Antlaşması imzalandı.
• 1921 – Afyon’un Yunanlar tarafından işgali.
• 1923 – 14 metre boyundaki harflerden oluşan ünlü “Hollywood” yazısı Los Angeles’taki Hollywood tepelerine inşa edildi. Yazı önce “Hollywoodland” şeklindeyken, 1949 yılındaki yenileme sırasında son dört harf atılmıştır.
• 1930 – İlk Dünya Futbol Şampiyonası, Uruguay’da başladı.
• 1937 – Fransa, Hatay’ın bağımsızlığını resmen ilan etti.
• 1938 – İstanbul’da yapılan ilk Türk uçağı, Ankara yolunda düştü.
• 1938 – Toprak Mahsulleri Ofisi kuruldu.
• 1941 – II. Dünya Savaşı: Karadağlılar, Mihver Devletleri’ne karşı bir halk ayaklanması başlattılar. (Trinaestojulski ustanak)
• 1949 – Papa XII. Pius, Komünist Parti’ye üye olanların aforoz edileceğini söyledi.
• 1959 – Trabzon’da bir Amerikan Hava Üssü kuruldu.
• 1960 – Said Nursi’nin mezarı açıldı; naaşı Barla, Isparta civarında bilinmeyen bir yere gömüldü.
• 1966 – Türkiye İşçi Partisi İstanbul Milletvekili Çetin Altan’ın, Türkiye – Amerika Birleşik Devletleri ilişkileriyle ilgili gensoru önergesi reddedildi.
• 1971 – Profesör Mümtaz Soysal ile yazar Sevgi Soysal, Mamak Cezaevi’nde evlendi.
• 1976 – Yumurtalık Savcısı Sefa Mutlu’yu öldürmekten sanık Yılmaz Güney, 19 yıl hapse mahkûm edildi.
• 1979 – Mısır’ın Ankara Büyükelçiliği’ni basan 4 Filistinli, bir polisle bir bekçiyi öldürdü ve Büyükelçi ile diğer personeli rehin aldı. 14 Temmuz’da da Elçilik’ten kaçmaya çalışan bir Mısırlı öldürüldü. Gerillalar, aynı gün FKÖ yetkilileriyle görüştükten sonra; ikisi Türk, üç rehineyi serbest bıraktı. İçişleri Bakanı Hasan Fehmi Güneş’in de bulunduğu operasyonda gerillalar, 45 saat sonra rehineleri bırakarak teslim oldular. Yargılama sonunda, 23 Aralık 1980’de idama mahkûm edildiler.
• 1985 – Afrika’daki fakirlik ve kıtlık dolayısıyla yaşanan ölümleri azaltmak için “Live Aid” konseri düzenlendi.
• 1992 – Prof. İhsan Doğramacı, YÖK Başkanlığı’ndan istifa etti. Yerine 19 Mayıs Üniversitesi Rektörü Mehmet Sağlam atandı.
• 1993 – Diyarbakır’da, Ergani çevresindeki kazılarda bulunan 9 bin yıl öncesine ait kumaş parçasının, en eski kumaş kalıntısı olduğu açıklandı.
• 1993 – İstanbul’da, 34. Uluslararası Matematik Olimpiyatları düzenlendi.
• 1995 – Senirkent sel felaketi: Isparta’nın Senirkent ilçesindeki sel felaketinde 74 kişi öldü.

Doğumlar 

• 1527 – John Dee, İngiliz matematikçi ve bilim adamı (ö. 1609)
• 1579 – Arthur Dee, İngiliz hekim (ö. 1651)
• 1607 – Wenceslas Hollar, Bohemyalı-İngiliz oymacı (ö. 1677)
• 1608 – III. Ferdinand, Kutsal Roma İmparatoru (ö. 1657)
• 1745 – Robert Calder, İngiliz amiral (ö. 1818)
• 1760 – István Pauli, Macar-Sloven papaz ve yazar (ö. 1829)
• 1770 – Alexander Balashov, Rus general (ö. 1837)
• 1793 – John Clare, İngiliz şair (ö. 1864)
• 1841 – Otto Wagner, Avusturyalı mimar (ö. 1918)
• 1847 – Şair Eşref, Türk şair ve kaymakam (ö. 1912)
• 1882 – İbrahim Çallı, Türk ressam (ö. 1960)
• 1892 – Sultan Galiyev, Tatar Türk’ü siyasi düşünce adamı (ö. 1940)
• 1894 – Isaac Babel, Sovyet-Rus gazeteci, oyun yazarı ve çevirmen (ö. 1940)
• 1902 – Cemal Nadir Güler, Türk karikatürist (ö. 1947)
• 1909 – Souphanouvong, Laos’un ilk Cumhurbaşkanı (ö. 1995)
• 1923 – Alexandre Astruc, Fransız yönetmen (ö. 2016)
• 1927 – Simone Veil, Fransız bakan, siyasetçi (ö. 2017)
• 1934 – Wole Soyinka, Nijeryalı yazardır
• 1935 – Monique Wittig, Fransız bir yazar ve feminist kuramcıdır (ö. 2003)
• 1938 – Michael Verhoeven, Alman film yönetmeni
• 1940 – Patrick Stewart, Emmy ve Altın Küre ödüllü İngiliz oyuncu, yönetmen ve seslendirme sanatçısı
• 1941 – Robert Foster, Amerikalı oyuncudur (ö. 2019)
• 1942 – Harrison Ford, Amerikalı oyuncu
• 1944 – Ernő Rubik, Macar heykeltıraş ve mimari profesörü
• 1944 – Nino Varon, Musevi asıllı Türk müzisyen ve yapımcı
• 1950 – Ma Ying-jeou, Çin Cumhuriyeti devlet başkanı
• 1952 – Alyaksandr Tihanoviç, Beyaz Rus şarkıcı (ö. 2017)
• 1953 – Selçuk Yöntem, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu
• 1954 – Ahmet Demircan, Türk hekim ve siyasetçi
• 1954 – Sezen Aksu, Türk şarkıcı, besteci, söz yazarı ve yapımcı
• 1957 – Penny Cook, Avustralyalı oyuncu ve yönetmen (ö. 2018)
• 1957 – Cameron Crowe, Amerikalı senarist ve film yönetmeni
• 1964 – Frans Maas, Hollandalı uzun atlamacı
• 1967 – Benny Benassi, Grammy ödüllü İtalyan diskjokey ve house müzik prodüktörü
• 1974 – Jarno Trulli, İtalyan Formula 1 pilotu
• 1976 – Didem İnselel, Türk oyuncu ve sunucu
• 1976 – Oleh Sentsov, Ukraynalı yönetmen ve yazardır
• 1977 – Ashley Scott, Amerikalı oyuncu, manken ve seslendirme sanatçısı
• 1978 – Jessica Barth, Amerikalı seslendirme sanatçısı
• 1979 – Daniel Díaz, Arjantinli eski futbolcudur
• 1981 – Helgi Daníelsson, İzlandalı futbolcudur
• 1982 – Ion Ansotegi, İspanyol futbolcudur
• 1982 – Çiğdem Batur, Türk dizi oyuncusu ve tiyatrocu
• 1983 – Kristof Beyens, Belçikalı kısa mesafe koşucusu
• 1985 – Guillermo Ochoa, Meksikalı kaleci
• 1986 – Yakup Kılıç, Türk boksör
• 1987 – Neil Denis, Kanadalı oyuncu
• 1987 – Oğuz Savaş, Türk basketbolcu
• 1987 – Öykü Çelik, Türk sinema ve dizi oyuncusu
• 1988 – Colton Haynes, Amerikalı oyuncu ve model
• 1988 – He Pingping, Çinli Dünyanın en kısa adamı (ö. 2010)
• 1988 – Marcos Paulo Gelmini Gomes, Brezilyalı futbolcu
• 1988 – Steven R. McQueen, Amerikalı oyuncu
• 1988 – Tulisa Contostavlos İngiliz şarkıcı, şarkı sözü yazarı ve aktris
• 1989 – Charis Giannopoulos, Yunan basketbolcu
• 1989 – Sayumi Michishige, Japon şarkıcı
• 1990 – Murat Akça, Türk futbolcudur
• 1990 – Jonathan Mensah, Ganalı futbolcudur
• 1990 – Eduardo Salvio, Arjantinli futbolcu
• 1990 – Matt Weinberg, Amerikalı oyuncu
• 1990 – Ross Little, İngiliz oyuncu
• 1991 – Ungsumalynn Sirapatsakmetha, Taylandlı oyuncu ve model
• 1992 – Dylan Patton, Amerikalı oyuncu
• 1992 – Elise Matthysen, Belçikalı yüzücü
• 1994 – Hayley Erin, Amerikalı aktris
• 1994 – Jolean Wejbe, Amerikalı aktris
• 1994 – Ridge Canipe, Amerikalı oyuncu
• 1997 – Leo Howard, Amerikalı oyuncu ve dövüş sanatçısı

Ölümler 

• 1024 – Aziz II. Heinrich, Alman kraldır (d. 973)
• 1105 – Rashi, Yahudi din alimi (d. 1040)
• 1107 – I. Kılıç Arslan, Anadolu Selçuklu Devleti’nin 2. Sultanı (d. 1079)
• 1761 – Tokugawa Ieshige, Tokugawa Şogunluğu’nun 9. şogunu (d. 1712)
• 1793 – Jean-Paul Marat, Fransız bilim adamı ve tıp doktoru (d. 1743)
• 1817 – Kara Yorgi, Sırbistan’ı uzun süreler yöneten Karađorđević Hanedanının atası (d. 1768)
• 1854 – I. Abbas Hilmi Paşa, Ahmet Tosun Paşa’nın oğlu ve Osmanlı egemenliği döneminde Mısır valisi (d. 1813)
• 1894 – George Rex Graham, Amerikalı gazeteci, editör ve yayıncı (d. 1813)
• 1924 – Alfred Marshall, döneminin en etkili iktisatçısı (d. 1842)
• 1927 – Mimar Kemalettin Bey, Türk mimar ve Birinci Ulusal Mimarlık Akımının önde gelenlerinden (d. 1870)
• 1936 – Fatma Aliye Topuz (Fatma Aliye Hanım), Türk yazar (Türk edebiyatının ilk kadın romancısı) (d. 1862)
• 1937 – Henry Edward Armstrong, Royal Society üyesi İngiliz kimyager ve bilim adamıdır (d. 1848)
• 1943 – Kurt Huber, Nazi Almanyası’na karşı direniş yürüten Beyaz Gül grubunun bir üyesiydi (d. 1893)
• 1946 – Alfred Stieglitz, Amerikalı fotoğrafçı (d. 1864)
• 1950 – Zekiye Sultan, II. Abdülhamid’in kızı (d. 1871)
• 1951 – Arnold Schönberg, Avusturyalı besteci (d.1874)
• 1954 – Frida Kahlo, Meksikalı ressam (d. 1907)
• 1959 – Ekrem Reşit Rey, Türk tiyatrocu ve oyun yazarı (Lüküs Hayat operetinin yazarı) (d. 1900)
• 1963 – Albert Steffen, İsviçreli roman ve oyun yazarı (d. 1884)
• 1970 – Leslie Groves, Manhattan Projesi yöneten Amerikan Ordusunun mühendislerden sorumlu komutanı olarak görev yaptı (d. 1896)
• 1974 – Patrick Blackett, İngiliz fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (d. 1897)
• 1980 – Seretse Khama, Botsvanalı siyasetçi (d. 1921)
• 1983 – Ahmet Üstel, Türk sinema ve tiyatro sanatçısı ve yazar (d. 1930)
• 1986 – Mehmet Seyda, Türk öykücü ve romancı (d. 1919)
• 1991 – Mualla Gökçay, Türk ses sanatçısı ve Klasik Türk Müziği yorumcusu (d. 1913)
• 1994 – Ayfer Feray, Türk sinema ve tiyatro sanatçısı (d. 1928)
• 1995 – Bilge Karasu, Türk filozof ve yazar (d.1930)
• 2002 – Yousuf Karsh, Türk asıllı Amerikan fotoğrafçı (d. 1908)
• 2006 – Red Buttons, Amerikalı oyuncu ve komedyen (d. 1919)
• 2012 – Sage Stallone, Amerikalı oyuncu, yönetmen, film yapımcısı ve senarist (d. 1976)
• 2012 – Richard D. Zanuck, Akademi ödüllü Amerikalı film yapımcısıdır (d. 1934)
• 2013 – Cory Monteith, Kanadalı oyuncu ve şarkıcı (d. 1982)
• 2014 – Nadine Gordimer, Johannesburg doğumlu, Güney Afrikalı yazardır (d. 1923)
• 2015 – Ildikó Schwarczenberger, Macar eskrimci (d. 1951)
• 2015 – Martin Litchfield West, İngiliz filolog ve klasikler uzmanı (d. 1937)
• 2016 – Héctor Babenco, Arjantin doğumlu Brezilyalı film yönetmeni, senarist ve yapımcı (d. 1946)
• 2016 – Bernardo Provenzano, İtalyan suç örgütü lideri (d. 1933)
• 2017 – Joaquim Molins i Amat, İspanyol siyasetçidir (d. 1945)
• 2017 – Abdurrahman bin Abdülaziz el-Suud, Suud Ailesi’nin kıdemlilerinden ve geçmiş savunma ve havacılık bakan yardımcısı (d. 1931)
• 2017 – Charles Bachman, Amerikalı bilgisayar bilimcisi (d. 1924)
• 2017 – Okay Gönensin, Türk gazeteci, yazar, televizyoncu (d. 1950)
• 2017 – Héctor Lechuga, Meksikalı aktör, komedyen, siyasi yorumcu ve radyo programcısı (d. 1929)
• 2017 – Liu Xiaobo, Çinli insan hakları savunucusu ve Nobel Barış Ödülü sahibi (d. 1955)
• 2018 – Frank Giroud, Fransız çizgi romancı (d. 1956)
• 2018 – Claude Seignolle, Fransız yazar ve romancıdır (d. 1917)
• 2018 – Thorvald Stoltenberg, Norveçli siyasetçi ve bürokrattır (d. 1931)
• 2019 – Richard Carter, Avustralyalı oyuncu ve seslendirme sanatçısı (d. 1953)
• 2019 – Rod Richards, Galli siyasetçi (d. 1947)
• 2020 – Hasan Ahmed el-Levzi, Yemenli siyasetçi ve yazar. (d. 1952)
• 2020 – Luis Arias Graziani, Perulu hava kuvvetleri subayı ve politikacı (d. 1926)
• 2020 – Nurul Islam Babul, Bangladeşli iş uzmanı (d. 1946)
• 2020 – Kenneth Church, Safkan at yarışı jokeyi (d. 1930)
• 2020 – Grant Imahara, Japon asıllı Amerikalı elektronik mühendisi ve Televizyon sunucusu (d. 1970)
• 2020 – Gerardo Juraci Campelo Leite, Brezilyalı politikacı (d. 1931)