Tarihte Bugün : İstanbul Metrosu’nun Ön Tünel İnşaatı Başladı

30 Eylül, Miladi takvime göre yılın 273. (artık yıllarda 274.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan gün sayısı 92.

Demiryolu

• 30 Eylül 1931 Samsun-Sivas hattı (372 km) bitirilerek işletmeye açıldı. Hat, toplam 29.200.000 liraya mal oldu.
• 30 Ekim 1917 Konya’da tramvay daha yüzyılın başından biliniyordu.1917’de Konya valiliği yapan Sadrazam Avlonyalı Ferit Paşa da Selanik’te elektrikli tramvay devreye girince oradaki atlı tramvayı Konya’ya naklettirdi. Atlı tramvay Atatürk anıtından sonra Gazi Lisesi’nden geçerek eski Park Sineması’na ulaşırdı. Hükümet Konağı’ndan hareket eden ikinci tramvay ise Sultan Selim Camii’ne kadar gidiyordu. 30 kilometreyi aşan atlı ramvayın Konya macerası da çok sürmedi; 1930’a kadar yolcu ve yük taşıyan tramvaylar bu tarihten itibaren kaldırıldı. Aşağıdaki resimde Konya tren garından şeker fabrikasına işçi taşıyan atlı tramvay görülmekte;
• 1991 – İstanbul metrosu’nun ön tünel inşaatı başladı. Açılışı Sosyal Demokrat Halkçı Parti Genel Başkanı Erdal İnönü yaptı.

Olaylar

• 1399 – IV. Henry İngiltere Kralı oldu.
• 1517 – Oruç Reis, Cezayir zaferini elde etti.
• 1520 – Kanuni Sultan Süleyman 10. Osmanlı Padişahı olarak tahta çıktı.
• 1730 – Sultan I. Mahmut tahta çıktı.
• 1791 – Mozart’ın son operası Sihirli Flüt‘ün galası Viyana’da yapıldı.
• 1888 – Karındeşen Jack üçüncü kurbanı olan Elizabeth Stride’ı ve dördüncü kurbanı olan Catherine Eddowes’u öldürerek aynı gün iki kişiyi öldürmüş oldu.
• 1930 – İlk Türk sivil pilotlardan Vecihi Bey, kendi yaptığı uçağıyla Göztepe’den Yeşilköy’e uçtu.
• 1956 – Soprano Leyla Gencer, San Francisco’da konser verdi.
• 1960 – Devlet Planlama Teşkilatı kuruldu.
• 1966 – Botsvana, Birleşik Krallık’tan bağımsızlığını kazandı.
• 1978 – Başbakan Bülent Ecevit ilk Köy-Kent uygulamasını Bolu’nun Mudurnu ilçesine bağlı Taşkesti köyünde başlattı.
• 2005 – Danimarka’da Jyllands Posten isimli gazetede Muhammed peygamberi tasvir eden karikatürler yayınlaması üzerine Karikatür Krizi çıktı.
• 2009 – Endonezya’nın Sumatra adasında gerçekleşen depremde 1115 kişi öldü.

Doğumlar 

• 1207 – Mevlânâ Celaleddin-i Rumi, Fars şair (ö. 1273)
• 1227 – IV. Nicolaus, 22 Şubat 1288’den 1292’de ölümüne kadar papalık yapmıştır (ö. 1292)
• 1550 – Michael Maestlin, Alman astronom ve matematikçidir (ö. 1631)
• 1715 – Étienne Bonnot de Condillac, Fransız düşünür (ö. 1780)
• 1765 – José María Morelos, Meksika Bağımsızlık Savaşı liderliğindeki Meksikalı bir Katolik rahip ve devrimci isyancı liderdi (ö. 1815)
• 1775 – Robert Adrain, İrlanda kökenli Amerikalı matematikçi (ö. 1843)
• 1802 – Antoine Jérôme Balard, Fransız kimyacı (ö. 1876)
• 1856 – Naile Sultan, Abdülmecid’in kızı (ö. 1882)
• 1863 – Reinhard Scheer, Kaiserliche Marine Amirali (ö. 1928)
• 1870 – Jean Baptiste Perrin, Fransız fizikçi (ö.1942)
• 1882 – Hans Geiger, Alman fizikçi ve Geiger sayacının mucidi (ö. 1945)
• 1883 – Bernhard Rust, Nazi Almanyası’nda Bilim, Eğitim ve Ulusal Kültür Bakanı (ö. 1945)
• 1895 – Lewis Milestone, Rus asıllı Amerikalı film yönetmeni (ö. 1980)
• 1898 – Renée Adorée, Sessiz sinema dönemi Fransız oyuncu (ö. 1933)
• 1905 – Nevill Mott, İngiliz fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (ö. 1996)
• 1908 – David Oistrakh, Rus kemancı (ö. 1974)
• 1911 – Gustave M. Gilbert, Bir Amerikalı Psikolog (ö. 1977)
• 1913 – Bill Walsh, film yapımcısı ve senarist (ö. 1975)
• 1917 – Yuri Lyubimov, Rus yönetmen, aktör, eğitmen (ö. 2014)
• 1917 – Buddy Rich, Amerikalı müzisyen (ö. 1987)
• 1918 – Aldo Parisot, Brezilyalı-Amerikalı çellist ve müzik eğitimcisidir (ö. 2018)
• 1921 – Deborah Kerr, İskoç kökenli İngiliz sinema ve sahne oyuncusu (ö. 2007)
• 1924 – Truman Capote, Amerikalı yazar (ö. 1984)
• 1928 – Elie Wiesel, Romanya doğumlu Yahudi edebiyatçı ve Nobel Barış Ödülü sahibi (ö. 2016)
• 1929 – Leticia Ramos-Shahani, Filipinli kadın siyasetçi ve yazardır (ö. 2017)
• 1931 – Angie Dickinson, Amerikalı oyuncudur
• 1932 – Shintarō Ishihara, 1999-2012 yılları arasında Tokyo Valisi olarak görev yapan Japon siyasetçi ve yazar
• 1934 – Alan A’Court, İngiliz eski millî futbolcu ve teknik direktördür (ö. 2009)
• 1934 – Udo Jürgens, Avusturyalı pop müzik bestecisi ve şarkıcısı (ö. 2014)
• 1936 – Engin Ünal, Türk millî yüzücü (ö. 2016)
• 1936 – Sevgi Soysal, Türk yazar (ö. 1976)
• 1937 – Jurek Becker, Polonya doğumlu Alman yazar, film senaristi (ö. 1997)
• 1939 – Jean-Marie Lehn, Fransız kimyager
• 1942 – Leyla Berkes Onat, Türk ressam, çevirmen ve yazar
• 1943 – Johann Deisenhofer, Alman biyokimyacı
• 1944 – Jimmy Johnstone, İskoç eski futbolcudur (ö. 2006)
• 1945 – Ehud Olmert, İsrail’in 12. Başbakanı
• 1945 – José Manuel Fuente, İspanyol yol bisikletçisi (ö. 1996)
• 1946 – Hector Lavoe, Porto Rikolu müzisyen (ö. 1993)
• 1948 – Semiramis Pekkan, Türk sinema oyuncusu ve ses sanatçısı
• 1950 – Laura Esquivel, Meksikalı yazar
• 1950 – Victoria Tennant, İngiliz oyuncu
• 1951 – John Lloyd, Britanyalı komedi yazarı ve televizyon yapımcısı
• 1951 – Barry Marshall, Avustralyalı hekim
• 1957 – Fran Drescher, Amerikalı oyuncu, komedyen, yazar ve aktivist
• 1959 – Ettore Messina, İtalyan profesyonel basketbol koçudur
• 1961 – Eric Stoltz, ABD’li yönetmen, aktör, yapımcı
• 1962 – Frank Rijkaard, Hollandalı futbolcu ve teknik direktör
• 1964 – Monica Belluci, İtalyan oyuncu ve eski model
• 1969 – Chris Von Erich, Amerikalı profesyonel güreşçi (ö. 1991)
• 1970 – Tony Hale, Amerikalı komedyen ve oyuncu
• 1970 – Damian Mori, Avustralyalı futbolcu ve teknik direktör
• 1971 – Giancarlo Judica Cordiglia, İtalyan oyuncu ve yönetmen
• 1971 – Jenna Elfman, Amerikalı aktris ve yapımcı
• 1972 – Ari Behn, Danimarka doğumlu Norveçli yazar (ö. 2019)
• 1972 – John Campbell, ABD’li bas gitaristi
• 1974 – Daniel Wu, Çin asıllı Amerikalı yönetmen, yapımcı ve aktör
• 1975 – Marion Cotillard, Fransız aktris
• 1977 – Roy Carroll, Kuzey İrlandalı eski millî futbolcudur
• 1978 – Małgorzata Glinka, Polonyalı voleybolcu
• 1979 – Primož Kozmus, Slovenyalı atlet
• 1979 – Andy van der Meyde, Hollandalı eski futbolcudur
• 1980 – Martina Hingis, İsviçreli tenis oyuncusu
• 1984 – Georgios Eleftheriou, Kıbrıslı millî futbolcudur
• 1985 – Olcan Adın, Türk futbolcu
• 1985 – Cristian Rodríguez, Uruguaylı millî futbolcudur
• 1985 – T-Pain, Amerikalı hip hop, R&B şarkıcısı ve prodüktör
• 1986 – Olivier Giroud, Fransız millî futbolcudur
• 1986 – Cristián Zapata, Kolombiyalı millî futbolcudur
• 1987 – Aida Garifullina, Rus operası lirik soprano
• 1988 – Eglė Staišiūnaitė, Litvan engelli koşucusu
• 1988 – Merve Uygül, Türk basketbolcu
• 1990 – Kim Seung-Gyu, Güney Koreli futbolcu
• 1992 – Ezra Miller, Amerikalı şarkıcı, müzisyen, aktör ve aktivist
• 1992 – Sefa Doğanay, Türk komedyen ve oyuncu
• 1994 – Aliya Mustafina, Tatar asıllı Rus jimnastikçi
• 1994 – Raphaël Coleman, İngiliz aktör ve aktivist (ö. 2020)
• 1995 – Victor Andrade, Brezilyalı futbolcu
• 1996 – Nico Elvedi, İsviçreli futbolcu
• 1997 – Max Verstappen, Hollandalı Formula 1 pilotu
• 2002 – Maddie Ziegler, Amerikalı dansçı, oyuncu ve internet ünlüsü

Ölümler 

• 420 – Hieronymus, Romalı rahip, teolog ve tarihçi (d. 347)
• 1246 – II. Yaroslav, 1238 ile 1246 yılları arasında Vladimir Büyük prensi (d. 1191)
• 1626 – Nurhaci, Qing Hanedanı’nın kurucusu (d. 1553)
• 1770 – George Whitefield, Metodizm ve evanjelik hareketinin kurucularından biri olan Anglikan din adamıydı (d. 1714)
• 1897 – Lisieux’lü Teresa, Fransız Karmelit rahibe ve mistik (d. 1873)
• 1937 – Miheil Cavahişvili, Gürcü yazar (d. 1880)
• 1942 – Hans-Joachim Marseille, Alman avcı pilotu (d. 1919)
• 1943 – Franz Oppenheimer, Alman sosyolog ve politik ekonomist (d. 1864)
• 1955 – James Dean, Amerikalı oyuncu (d. 1931)
• 1978 – Ali Nihat Tarlan, Türk edebiyat tarihçisi (d. 1898)
• 1985 – Charles Francis Richter, Amerikalı deprem bilimci ve Richter ölçeğinin yaratıcısı (d. 1900)
• 1985 – Simone Signoret, Fransız oyuncu (d. 1921)
• 1987 – Alfred Bester, Amerikalı bilim kurgu yazarı, senarist ve editör (d. 1913)
• 1988 – Truong Chinh, Vietnamlı siyasetçi (d. 1907)
• 1990 – Patrick White, Avustralyalı yazar ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (d. 1912)
• 1994 – André Michel Lwoff, Fransız mikrobiyolog (d. 1902)
• 1999 – Avni Akyol, Türk eğitimci ve siyasetçi (Millî Eğitim Bakanı ve Kültür Bakanı) (d. 1931)
• 2002 – Göran Kropp, İsveçli otomobil yarışçısı (d. 1966)
• 2003 – Ronnie Dawson, Amerikalı gitarist (d. 1939)
• 2003 – Robert Kardashian, Ermeni asıllı Amerikalı avukat (d. 1944)
• 2004 – Michael Relph, İngiliz yönetmen, yapımcı ve senarist (d. 1915)
• 2010 – Stephen J. Cannell, Amerikalı senarist, film ve dizi yapımcısı (d. 1941)
• 2011 – Anwar al-Awlaki, Amerikalı-Yemenli imam ve vaizdir (d. 1971)
• 2011 – Suphi Gürsoytrak, Türk asker ve siyasetçi (d. 1925)
• 2011 – Ralph M. Steinman, Kanadalı immünolog ve hücre biyoloğu (d. 1943)
• 2012 – Turhan Bey, Türk kökenli Avusturyalı oyuncu ve yapımcı (d. 1922)
• 2012 – Barbara Ann Scott, Kanadalı buz patencisi (d. 1928)
• 2013 – Ruth Maleczech, Amerikalı oyuncu (d. 1939)
• 2014 – Vítor Crespo, Portekizli siyasetçi, akademisyen (d. 1932)
• 2014 – Martin Perl, Keşfini gerçekleştirdiği Tau leptonu ile 1995 yılında Nobel Fizik Ödülünü kazanmış olan Amerikalı fizikçi (d. 1927)
• 2015 – Göran Hägg, İsveçli yazar (d. 1947)
• 2015 – Ricky Talan, Eski Hollandalı futbolcudur (d. 1960)
• 2016 – Hanoi Hannah, Vietnamlı radyo sunucusu (d. 1931)
• 2016 – Mike Towell, İskoç profesyonel boksör (d. 1991)
• 2017 – Elizabeth Baur, Amerikalı oyuncudur (d. 1947)
• 2017 – Vladimir Voevodsky, Bir Rus – Amerikalı matematikçiydi (d. 1966)
• 2018 – Kemal İnci, Türk sinema ve dizi oyuncusu (d. 1933)
• 2018 – Kim Larsen, Danimarkalı rock müzik sanatçısı (d. 1945)
• 2018 – René Pétillon, Fransız çizerdir (d. 1945)
• 2018 – Czesław Strumiłło, Leh kimya mühendisliği uzmanı (d. 1930)
• 2018 – Mehmet Uslu, Türk dizi ve sinema oyuncusu (d. 1961)
• 2019 – David Akers-Jones, İngiliz siyasetçi (d. 1927)
• 2019 – Wayne Fitzgerald, Amerikalı sinema ve televizyon baş tasarımcısı (d. 1930)
• 2019 -Viju Khote, Hint oyuncu (d. 1941)
• 2019 – Kornel Andrzej Morawiecki, Polonyalı siyasetçi ve teorik fizikçi (d. 1941)
• 2019 – Ben Pon, Hollandalı otomobil yarışçısı, atıcı ve şarap üreticisidir (d. 1936)
• 2020 – Ali Bozer, Türk hukukçu ve siyasetçi (d. 1925)
• 2020 – John Russell, Amerikalı eski asker ve binici (d. 1920)

Tatiller ve özel günler 

• Fırtına: Turna Geçimi Fırtınası
• International Translation Day (Dünya Çeviri Günü)