3 Kasım, Miladi takvime göre yılın 307. (artık yıllarda 308.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan gün sayısı 58.
Demiryolu
- 3 Kasım 1918 Yıldırım Orduları Grup Komutanı Mustafa Kemal Paşa, Toros Tünellerini korumak için İtilaf birlikleri tarafından işgal edilse bile tünellerde bunlarla birlikte Türk askeri birliğinin de devam etmesi için çalışılması gerektiğini yazıyordu.
- İstanbul’da Sirkeci Garı’nın açılışı yapıldı
Olaylar
- 1493 – Kristof Kolomb, ikinci seyahatinde Karayip Adaları’nı keşfetti.
- 1507 – Leonardo da Vinci’ye Lisa Gherardini’nin (Mona Lisa) tablosunu yapma işi verildi. Lisa del Giocondo’nun kocası, karısının 3 dişinin çekilmesi ve yerlerine takma diş takılmasının ardından Da Vinci’ye Mona Lisa tablosunu ısmarladı.
- 1793 – Fransız oyun yazarı, gazeteci ve feminist Olympe de Gouges giyotinle idam edildi.
- 1839 – Gülhane Hattı Hümayunu’nun açıklanmasıyla Tanzimat devri başladı.
- 1856 – İngiliz donanması, Çin’in Kanton şehrini topa tuttu.
- 1868 – ABD Başkanlık seçimlerini Cumhuriyetçi Ulysses S. Grant kazandı.
- 1888 – Londra’da Karındeşen Jack, son kurbanını öldürdü. 2002 yılında cinayet romanları yazarı Patricia Cornwell, araştırmaları sonucu Karındeşen Jack’in, Alman asıllı İngiliz empresyonist ressam Walter Sickert (1860-1942) olduğunu iddia etti.
- 1896 – ABD Başkanlık seçimlerini Cumhuriyetçi William McKinley kazandı.
- 1903 – Panama Kolombiya’dan bağımsızlığını ilan etti.
- 1906 – SOS tehlike sinyali olarak, Berlin’deki Uluslararası Radyotelegraf Konvansiyonu tarafından kabul edildi.
- 1908 – ABD Başkanlık seçimlerini Cumhuriyetçi William Howard Taft kazandı.
- 1911 – Chevrolet otomobil pazarına resmen girdi.
- 1912 – Tamamı metalden yapılmış ilk uçak, Fransa’da, pilotlar Ponche ve Prinard tarafından uçuruldu.
- 1914 – Amerikalı Caresse Crosby (Mary Phelps Jacob) tarafından geliştirilen sütyenin patenti alındı.
- 1914 – Çanakkale Deniz Savaşları’nın ilk taarruzu olarak iki İngiliz ve iki Fransız gemisince Boğaz’ın giriş tahkimatlarının bombalanması.
- 1918 – Polonya, Rusya’dan bağımsızlığını ilan etti.
- 1918 – İngilizler Musul’u işgal etti.
- 1918 – Avusturya Komünist Partisi kuruldu.
- 1921 – New York’ta süt taşıyıcıları greve gitti ve binlerce litre süt, New York caddelerine döküldü.
- 1926 – Atatürk’e karşı planlanan İzmir suikastından suçlu bulunan Rüştü Paşa idam edildi.
- 1930 – Brezilya’da Ordu iktidarı ele geçirdi ve Getúlio Vargas’ı Geçici Başkan olarak atadı.
- 1936 – Ankara’da Başbakan İsmet İnönü’nün katılımıyla Çubuk Barajı açıldı. 1929’da inşaatına başlanan yapı Türkiye’nin ilk betonarme barajıdır.
- 1936 – ABD Başkanlık seçimlerini Demokrat Franklin Delano Roosevelt kazandı.
- 1942 – II. Dünya Savaşı: Kuzey Afrika’daki II. El Alameyn Savaşı, Erwin Rommel komutasındaki Alman kuvvetlerinin tüm gece boyunca geri çekilmesiyle sona erdi.
- 1957 – Sovyetler Birliği, ikinci yapay uydu Sputnik 2’yi yörüngesine fırlattı. Bu uyduda, uzaya giden ilk hayvan olan Laika adlı köpek de bulunuyordu.
- 1959 – İsrail’de seçimleri, David Ben Gurion’un İşçi Partisi Kazandı.
- 1961 – Burmalı diplomat U Thant, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri seçildi.
- 1964 – ABD Başkanlık seçimlerini Demokrat Lyndon B. Johnson kazandı.
- 1971 – Tarihi Tepebaşı Tiyatrosu, yangın sonucu harap oldu.
- 1978 – Dominika, Birleşik Krallık’tan bağımsızlığını elde etti.
- 1981 – Eski Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Bülent Ecevit uluslararası bir ajansa demeç verdiği gerekçesiyle 4 ay hapis cezasına çarptırıldı.
- 1982 – Afganistan’da Salang tüneli yangınında 2000’den fazla kişi öldü.
- 1983 – Atatürk Barajı ve hidroelektrik santralinin temeli atıldı.
- 1985 – İki Fransız DGSE ajanı, Yeni Zelanda’da Greenpeace gemisi, Rainbow Warrior’u batırmaktan (bknz: Rainbow Warrior’ın batırılması olayı) suçlu bulundu.
- 1985 – Sosyal Demokrasi Partisi (SODEP) ve Halkçı Parti’nin (HP) birleşmesiyle; Sosyaldemokrat Halkçı Parti (SHP) kuruldu.
- 1986 – Zaman gazetesi yayın hayatına başladı.
- 1991 – İsrail ve Filistin yetkilileri arasındaki ilk yüz yüze görüşmeler, Madrid’de başladı.
- 1992 – Illinois’te Demokrat Carol Moseley Braun, ABD Senatosu’na seçilen ilk siyah kadın oldu.
- 1992 – ABD Başkanlık seçimlerini Demokrat Bill Clinton kazandı.
- 1994 – Türkiye ile İsrail arasında teröre karşı iş birliği anlaşması imzalandı.
- 1996 – Susurluk’ta meydana gelen trafik kazasında, eski İstanbul Emniyet Müdür Yardımcısı Hüseyin Kocadağ ile beraber 3 kişi öldü, DYP Şanlıurfa milletvekili Sedat Edip Bucak yaralandı.
- 2002 – Adalet ve Kalkınma Partisi, erken genel seçimlerden birinci parti çıktı.
- 2020 – Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri gerçekleştirildi.
Doğumlar
- 39 – Marcus Annaeus Lucanus, Romalı şair (ö. 65)
- 1443 – Antonio Benivieni, otopsi kullanımına öncülük eden Floransalı doktor
- 1604 – II. Osman (Genç Osman), Osmanlı’nın 16. Padişahı (ö. 1622)
- 1618 – Alemgir Şah I, Babür İmparatorluğu’nun 6. İmparatoru (ö. 1707)
- 1757 – Robert Smith, Donanma ve Dışişleri bakanı (ö. 1842)
- 1768 – Kara Yorgi, Sırbistan’ı uzun süreler yöneten Karađorđević Hanedanı’nın atası (ö. 1817)
- 1801 – Vincenzo Bellini, İtalyan besteci (ö. 1835)
- 1809 – James Richardson, Amerikalı kâşif (ö. 1851)
- 1816 – Calvin Fairbank, Amerikalı kölelik karşıtı ve Metodist papaz (ö. 1898)
- 1845 – Edward Douglass White, Louisiana’dan Amerikalı politikacı ve hukukçu (ö. 1921)
- 1852 – İmparator Meiji, Japon İmparatoru (1867-1912 arasında) (ö. 1912)
- 1877 – Carlos Ibáñez del Campo, Şilili asker ve siyaset adamı (ö. 1960)
- 1882 – Yakub Kolas, Belaruslu yazar (ö. 1956)
- 1894 – İsmail Galip Arcan, Türk oyun yazarı, tiyatro ve sinema oyuncusu (ö. 1974)
- 1894 – Sofoklis Venizelos, Yunan siyasetçi (ö. 1964)
- 1900 – Adolf Dassler, Adidas firmasının kurucusu (ö. 1978)
- 1901 – André Malraux, Fransız romancı, sanat tarihçisi ve politikacı (ö. 1976)
- 1901 – III. Léopold, Belçika’nın 4. Kralı (ö. 1983)
- 1908 – Giovanni Leone, İtalyan siyasetçi (ö. 2001)
- 1911 – Vahi Öz, Türk sinema oyuncusu (ö. 1969)
- 1912 – Alfredo Stroessner, Paraguaylı devlet adamı (ö. 2006)
- 1921 – Charles Bronson, Amerikalı sinema oyuncusu (ö. 2003)
- 1926 – Valdas Adamkus, Litvanya eski Cumhurbaşkanı
- 1927 – Peggy McCay, Amerikalı oyuncu ve Emmy ödülü sahibi (ö. 2018)
- 1927 – Odvar Nordli, Norveçli siyasetçi (ö. 2018)
- 1928 – Osamu Tezuka, Japon manga sanatçısı ve animatör (ö. 1989)
- 1929 – Oleg Grabar, Fransız asıllı Amerikalı sanat tarihçisi ve arkeolog (ö. 2011)
- 1931 – Erol Keskin, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu
- 1933 – John Barry, İngiliz film müziği bestecisi (ö. 2011)
- 1933 – Michael Dukakis, Amerikalı siyasetçi
- 1933 – Amartya Sen, Hint iktisatçı ve Nobel Ekonomi Ödülü sahibi
- 1942 – Melih Aşık, Türk gazeteci ve yazar
- 1942 – Tadatoshi Akiba, Japon matematikçi ve siyasetçi
- 1945 – Gerd Müller, Alman futbolcu (ö. 2021)
- 1946 – Wataru Takeshita, Japon siyasetçi (ö. 2021)
- 1948 – Lulu, İskoç şarkıcı, besteci, model ve televizyon yıldızı
- 1949 – Anna Wintour, İngiliz-Amerikalı gazeteci ve editör
- 1952 – Roseanne Barr, Amerikalı aktris, komedyen, yazar ve yapımcı
- 1952 – Cemâlnur Sargut, Türk araştırmacı yazar ve yayıncı
- 1953 – Kate Capshaw, Amerikalı oyuncu
- 1956 – Catharina Brakenhielm, İsveçli sosyal demokrat kadın politikacı
- 1957 – Dolph Lundgren, İsveçli karateci, yapımcı, yönetmen ve oyuncu
- 1962 – Gabe Newell, Amerikalı iş insanı ve Valve Corporation’ın kurucularından
- 1962 – Atilla Oral, Türk tarihçi ve yazar
- 1963 – Davis Guggenheim, Amerikalı yönetmen ve yapımcı
- 1963 – Ian Wright, İngiliz eski millî futbolcu
- 1969 – Robert Miles, İsviçreli-İtalyan besteci, albüm yapımcısı, müzisyen ve DJ (ö. 2017)
- 1971 – Unai Emery, İspanyol teknik direktör ve eski futbolcu
- 1971 – Dylan Moran, İrlandalı komedyen, yazar ve film yapımcısı
- 1971 – Dwight Yorke, Trinidad ve Tobagolu futbolcu
- 1973 – Sticky Fingaz, Amerikalı rapçi ve oyuncu
- 1973 – Mick Thomson, Amerikalı müzisyen
- 1974 – Cedric Demangeot, Fransız şair, çevirmen ve yayıncı (ö. 2021)
- 1976 – Guillermo Franco, Meksikalı futbolcu
- 1977 – İrfan Değirmenci, Türk haber spikeri
- 1977 – Greg Plitt, Amerikalı oyuncu, model ve vücut geliştirme sporcusu (ö. 2015)
- 1978 – Burak Demir, Türk oyuncu
- 1978 – Tim McIlrath, Amerikalı punk rock sanatçısı
- 1979 – Pablo Aimar, Arjantinli futbolcu
- 1979 – Alp Kırşan, Türk dizi ve sinema oyuncusu
- 1981 – Rodrigo Millar, Şili doğumlu futbolcu
- 1981 – Diego López Rodríguez, İspanyol futbolcu
- 1981 – Vicente Matías Vuoso, Meksikalı futbolcu
- 1982 – Evgeni Pluşenko, Rus buz patenci
- 1982 – Egemen Korkmaz, Türk futbolcu
- 1985 – Tyler Hansbrough, Amerikalı profesyonel basketbolcu
- 1986 – Heo Young Saeng, Güney Koreli şarkıcı
- 1987 – Ty Lawson, Amerikalı profesyonel basketbolcu
- 1987 – Gemma Ward, Avustralyalı manken ve oyuncu
- 1988 – Veli Kavlak, Türk asıllı Avusturyalı futbolcu
- 1989 – Paula DeAnda, Amerikalı pop/R&B şarkıcısı ve söz yazarı
- 1995 – Kendall Jenner, Amerikalı model
Ölümler
- 361 – II. Constantius, Roma İmparatoru (d. 317)
- 644 – Ömer bin Hattab, Dört Halife’nin ikincisi (d. 581)
- 846 – Joannicius, Bizanslı Hristiyan teolog (d. 762)
- 1254 – III. İoannis, 1221-1254 yılları arasında İznik İmparatoru olmuştur (d. 1192)
- 1676 – Köprülü Fazıl Ahmed Paşa, Osmanlı Sadrazamı (d. 1635)
- 1766 – Thomas Abbt, Alman yazar (d. 1738)
- 1793 – Olympe de Gouges, Fransız feminist yazar (d. 1748)
- 1858 – Harriet Taylor Mill, İngiliz filozof ve kadın hakları savunucusu (d. 1807)
- 1914 – Georg Trakl, Avusturyalı lirik şair (d. 1887)
- 1918 – Aleksandr Lyapunov, Rus matematikçi (d. 1857)
- 1919 – Terauchi Masatake, Japon asker ve devlet adamı (d. 1852)
- 1926 – Annie Oakley, Amerikalı keskin nişancı ve gösterici (d. 1860)
- 1931 – Juan Zorrilla de San Martín, Uruguaylı şair, yazar, hatip (d. 1855)
- 1940 – Manuel Azaña, İspanyol siyaset ve devlet adamı (d. 1880)
- 1950 – Kuniaki Koiso, Japon asker ve siyasetçi (d. 1880)
- 1954 – Henri Matisse, Fransız ressam (d. 1869)
- 1956 – Jean Metzinger, Fransız ressam (d. 1883)
- 1957 – Wilhelm Reich, Avusturya asıllı Amerikalı psikiyatrist ve psikanalist (d. 1897)
- 1957 – Laika, Sovyetler Birliği’nin uzaya gönderdiği köpek (Dünya yörüngesine giren ilk memeli) (d. 1954)
- 1969 – Zeki Rıza Sporel, Türk futbolcu (d. 1898)
- 1970 – II. Petar, Yugoslavya’nın son Kralı (d. 1923)
- 1973 – Marc Allégret, Fransız senarist ve yönetmen (d. 1900)
- 1982 – Edward Halett Carr, İngiliz tarihçi ve yazar (d. 1892)
- 1990 – Kenan Erim, Türk arkeolog (d. 1929)
- 1990 – Nusret Hasan Fişek, Türk siyasetçi ve hekim (d. 1914)
- 1990 – Mary Martin, Amerikalı oyuncu ve şarkıcı (d. 1913)
- 1996 – Abdullah Çatlı, Türk ülkücü (d. 1956)
- 1996 – Jean-Bédel Bokassa, Orta Afrika Cumhuriyeti’nin Başkanı (d. 1921)
- 1997 – Ali Esin, Türk meteorolog ve Türkiye’nin ilk hava durumu yorumcusu ve gazeteci (d. 1926)
- 1998 – Bob Kane, Amerikalı çizgi roman yazarı ve çizeri (d. 1915)
- 1999 – Ian Bannen, İskoç oyuncu (d. 1928)
- 2001 – Ernst Gombrich, İngiltere’de geçiren Viyana doğumlu sanat tarihçisi, eleştirmen ve kuramcı (d. 1909)
- 2003 – Resul Hamzatov, Avar asıllı Rus şair ve yazar (Avarca yazan en tanınmış yazar) (d. 1923)
- 2004 – Sergejs Žoltoks, Rus asıllı Leton profesyonel buz hokeyi oyuncusu (d. 1972)
- 2005 – Aenne Burda, Alman girişimci, moda ve dikiş dergisi Burda’nın yaratıcısı (d. 1909)
- 2009 – Fethi Çelikbaş, Türk siyasetçi (d. 1912)
- 2010 – Viktor Çernomırdin, Rus siyasetçi (d. 1938)
- 2012 – Hüseyin Mükerrem Hiç, Türk iktisat profesörü ve siyasetçi (d. 1929)
- 2013 – Gerard Cieślik, Polonyalı millî futbolcu (d. 1927)
- 2014 – Meryem Fahreddin, Mısırlı aktris (d. 1933)
- 2016 – Mete Akyol, Türk gazeteci ve yazar (d. 1935)
- 2016 – Kay Starr, Amerikalı kadın caz müziği şarkıcısı (d. 1922)
- 2016 – Xia Meng, Hong Kong doğumlu Çinli oyuncu (d. 1933)
- 2017 – Gaetano Bardini, İtalyan erkek opera sanatçısı (d. 1926)
- 2018 – Mari Hulman George, Amerikalı hayırsever iş insanı (d. 1934)
- 2018 – Maria Guinot, Portekizli şarkıcı ve söz yazarı (d. 1945)
- 2018 – Sondra Locke, Amerikalı oyuncu (d. 1944)
- 2019 – Sorin Frunzăverde, Rumen siyasetçi ve eski bakan (d. 1960)
- 2019 – Yvette Lundy, II. Dünya Savaşı sırasındaki Fransız Direnişi’nde yer alan Holokost soykırımı mağduru kadın ve yazar (d. 1916)
- 2020 – Taymi Chappe, Küba doğumlu İspanyol eskrimci (d. 1968)
- 2020 – Claude Giraud, Fransız aktör (d. 1936)
- 2021 – Joanna Bruzdowicz, Polonyalı besteci ve yazar (d. 1943)
Tatiller ve özel günler
- Organ Bağışı ve Nakli Haftası (3-9 Kasım)
