5 Aralık, Miladi takvime göre yılın 339. (artık yıllarda 340.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan gün sayısı 26.
Demiryolu
- 5 Aralık 2003 Ankara-İstanbul Hızlı Tren Projesi’nin ilk kısmı Esenkent-Eskişehir (206 km) altyapı çalışmaları başladı.
Olaylar
- 1360 – İlk frank, İngilizlerce esir alınan Fransa Kralı II. Jean’ın fidyesini ödemek üzere Compiègne’de basıldı. Ağırlığı 3.88 gramdı ve bir yüzünde haç diğer yüzünde ise ata binmiş II. Jean tasviri vardı.
- 1492 – Kristof Kolomb, Hispanyola adasını keşfetti.
- 1904 – Japonlar, Port Arthur’da Rus donanmasını yok etti.
- 1920 – TBMM’de “Anadolu ve Rumeli Müdafaai Hukuk Grubu” kuruldu; Mustafa Kemal Grup Başkanlığına seçildi.
- 1927 – Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk Vaşington Büyükelçisi, Ahmet Muhtar Mollaoğlu güven mektubunu sundu.
- 1927 – Cumhuriyet döneminin ilk kâğıt paraları tedavüle çıkarıldı. 1, 5, 10, 50, 100, 500 ve 1000 liralık olmak üzere 7 ayrı değerde çıkarılan banknotlar eski Türkçe ve Fransızca bastırıldı.
- 1932 – Almanya doğumlu İsviçreli fizikçi, Albert Einstein Amerikan vizesi aldı.
- 1933 – Birleşik Devletler’de 14 yıldır devam eden içki yasağı kalktı.
- 1933 – Eskişehir Şeker Fabrikası açıldı.
- 1934 – Türkiye’de kadınlara milletvekili seçme ve seçilme hakkı tanıyan kanun kabul edildi.
- 1941 – Birleşik Krallık; Finlandiya, Macaristan ve Romanya’ya savaş ilan etti.
- 1942 – Erbaa ve Niksar’da meydana gelen depremde 500 kişi öldü.
- 1945 – Bermuda Şeytan Üçgeni’nde bir uçak kayboldu.
- 1950 – Türkiye Cumhuriyeti Millî Savunma Bakanlığı, Kore’deki askerlerin %10’unun öldüğünü açıkladı. Radyo Gazetesi’ne göre, 150 asker öldü, 150 kayıp, 200 ile 300 yaralı var.
- 1951 – Uluslararası Göç Örgütü (IOM) kuruldu. İlk kuruluş adı “Geçici Hükümetlerarası Göçmen Komitesi” idi.
- 1953 – Bektaşi Şeyhi Sırrı Baba, Bakanlar Kurulu kararıyla sınır dışı edildi.
- 1957 – Sukarno, tüm Hollandalıları Endonezya’dan sınır dışı etti.
- 1970 – İstanbul Çapa Yüksek Öğretmen Okulu’nda 2 öğrenci vuruldu.
- 1978 – Sovyetler Birliği, Afganistan ile 20 yıllık dostluk anlaşması imzaladı.
- 1981 – Türkiye millî basketbol takımı, Sofya’da Yunanistan’ı 93-80 yenerek Balkan Şampiyonu oldu.
- 1986 – Pınar Kür’ün “Bitmeyen Aşk” adlı romanı “müstehcenlik” gerekçesiyle toplatıldı.
- 1987 – Türkiye İşçi Partisi (TİP) genel Sekreteri Nihat Sargın ve Türkiye Komünist Partisi (TKP) Genel Sekreteri Nabi Yağcı (Haydar Kutlu) tutuklandı.
- 1987 – Cibali Tütün Fabrikası yandı.
- 1989 – TGV Atlantique, 482,4 km/h sürate erişerek demir yolu hız rekorunu kırdı.
- 1995 – MHP Genel Başkanı Alparslan Türkeş, “Cumhuriyetimizin ilk dönemlerinde olduğu gibi ezan Türkçe okunsun” diyen eski Devlet Güvenlik Mahkemesi başsavcısı Nusret Demiral’ın istifasını istedi.
- 2002 – Oslo’da yapılan barış görüşmelerinde Sri Lanka’da 19 yıl süren savaştan sonra Tamil gerillaları ile Hükûmet arasında federal iktidar paylaşımı konusunda gelişme sağlandı.
- 2003 – İntihar bombacıları güney Rusya’da bir trene saldırdılar: en az 46 kişi öldü.
- 2003 – Türk Telekomünikasyon AŞ hızlı internet uygulaması ADSL’yi, kullanıma açtı.
- 2016 – Türkiye’ye ait Göktürk-1 uydusu, Fransız Guyanası’ndan fırlatıldı.
Doğumlar
- 1443 – II. Julius, 1503-1513 yılları arasında görev almış olan Papa (ö. 1513)
- 1479 – Ayşe Hafsa Sultan, ilk Valide Sultan (ö. 1534)
- 1537 – Ashikaga Yoshiaki, Ashikaga şogunluğunun 15. ve son şogunu (ö. 1597)
- 1782 – Martin Van Buren, ABD’nin 8. Başkanı (ö. 1862)
- 1803 – Fyodor İvanoviç, Rus şair ve diplomat (ö. 1873)
- 1830 – Christina Rossetti, İngiliz şair (ö. 1894)
- 1839 – George Armstrong Custer, Amerikalı asker ve süvari komutanı (ö. 1876)
- 1859 – John Jellicoe, Kraliyet Donanması subayı (ö. 1935)
- 1861 – Konstantin Korovin, Rus Empresyonist ressam (ö. 1939)
- 1863 – Paul Painlevé, Fransız siyasetçi ve matematikçi (ö. 1933)
- 1867 – Józef Piłsudski, İkinci Polonya Cumhuriyeti’nin ilk devlet başkanı (1918-1922) (ö. 1935)
- 1868 – Arnold Sommerfeld, Alman fizikçi (ö. 1951)
- 1870 – Vítězslav Novák, Çek besteci ve pedagog (ö. 1949)
- 1879 – Clyde Vernon Cessna, Amerikalı uçak üreticisi (ö. 1954)
- 1890 – Fritz Lang, Avusturyalı yönetmen (Metropolis filminin yaratıcısı) (ö. 1976)
- 1894 – Charles Robberts Swart, Güney Afrikalı hukukçu ve siyasetçi (ö. 1982)
- 1896 – Carl Ferdinand Cori, Çek biyokimyager ve farmakolog (ö. 1984)
- 1897 – Gershom Scholem, Almanya doğumlu İsrailli filozof ve tarihçi (ö. 1982)
- 1898 – Grace Moore, Amerikalı opera soprano ve müzikal tiyatro ve sinema oyuncusu (ö. 1947)
- 1901 – Walt Disney, Amerikalı film yapımcısı (ö. 1966)
- 1901 – Werner Heisenberg, Alman fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (ö. 1976)
- 1902 – Vasfi Rıza Zobu, Türk tiyatro ve sinema sanatçısı (ö. 1992)
- 1903 – Cecil Frank Powell, İngiliz fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (ö. 1969)
- 1903 – Johannes Heesters, Hollandalı oyuncu, şarkıcı ve komedyen (ö. 2011)
- 1905 – Otto Preminger, Avusturya asıllı Amerikalı film yönetmeni (ö. 1986)
- 1907 – Lin Biao, Çinli asker ve siyaset adamı (ö. 1971)
- 1911 – Władysław Szpilman, Polonyalı piyanist (ö. 2000)
- 1912 – Sonny Boy Williamson II, Amerikalı şarkıcı ve besteci (ö. 1965)
- 1920 – Muhsin Batur, Türk asker ve siyasetçi (ö. 1999)
- 1925 – Anastasio Somoza Debayle, Nikaragua Devlet Başkanı (ö. 1980)
- 1927 – Bhumibol Adulyadej, Tayland Kralı (ö. 2016)
- 1927 – Erich Probst, Avusturyalı futbolcu (ö. 1988)
- 1932 – Sheldon Lee Glashow, Amerikalı fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi
- 1935 – Bozkurt Kuruç, Türk tiyatro sanatçısı
- 1938 – Heidi Schmid, Alman eskrimci
- 1939 – Mehmet Akan, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu (ö. 2006)
- 1944 – Lucas Sideras, Yunan müzisyen
- 1945 – Moşe Katsav, İsrail’in 8. Cumhurbaşkanı
- 1946 – José Carreras, Katalan tenor
- 1946 – Andy Kim, Lübnan asıllı Arap-Kanadalı pop şarkıcı ve besteci
- 1947 – Bruce Golding, 2007-2011 yılları arası Jamaika Başbakanı olan Jamaikalı politikacı
- 1954 – Gülşen Bubikoğlu, Türk sinema oyuncusu
- 1955 – Koray Aydın, Türk siyasetçi
- 1956 – Klaus Allofs, Alman eski futbolcu
- 1962 – Nivek Ogre, Kanadalı müzisyen, performans sanatçısı ve aktör
- 1962 – Fred Rutten, Hollandalı teknik direktör ve eski futbolcu
- 1963 – Carrie Hamilton, Amerikalı şarkıcı, oyuncu ve yazar (ö. 2002)
- 1966 – Demet Sağıroğlu, Türk müzisyen
- 1966 – Patricia Kaas, Fransız şarkıcı ve oyuncu
- 1968 – Margaret Cho, Kore asıllı Amerikalı komedyen, yapımcı, dublaj sanatçısı ve oyuncu
- 1970 – Saba Tümer, Türk sunucu
- 1975 – Paula Patton, Amerikalı oyuncu
- 1975 – Ronnie O’Sullivan, İngiliz profesyonel snooker oyuncusu
- 1976 – Amy Acker, Amerikan sinema ve dizi oyuncusu
- 1978 – Neil Druckmann, İsrailli-Amerikalı video oyunu yazarı, yaratıcı yönetmeni ve programcısı
- 1978 – Irina Tebenikhina, Rus voleybolcu
- 1978 – Marcelo Zalayeta, Uruguaylı futbolcu
- 1979 – Gareth McAuley, Kuzey İrlanda vatandaşı futbolcu
- 1979 – Matteo Ferrari, İtalyan futbolcu
- 1979 – Yvonne Englich, Alman kadın güreşçi (ö. 2018)
- 1980 – Ibrahim Maalouf, Lübnan asıllı trompet virtüözü ve besteci
- 1982 – Keri Hilson, Amerikalı R&B sanatçısı ve söz yazarı
- 1985 – Frankie Muniz, Emmy ve Altın Küre ödülleri adaylıkları bulunan Amerikalı oyuncu
- 1989 – Kwon Yuri, Güney Koreli şarkıcı ve aktris
- 1991 – Jacopo Sala, İtalyan futbolcu
- 1993 – Ross Barkley, İngiliz millî futbolcu
- 1993 – Jessica May, Brezilyalı oyuncu
- 1994 – Ondrej Duda, Slovak futbolcu
- 1995 – Anthony Martial, Fransız millî futbolcu
Ölümler
- 1560 – II. François, 10 Temmuz 1558 – 5 Aralık 1560 döneminde Fransa kralı (d. 1544)
- 1791 – Wolfgang Amadeus Mozart, Avusturyalı besteci (d. 1756)
- 1870 – Alexandre Dumas père, Fransız yazar (d. 1802)
- 1891 – II. Pedro, Brezilya İmparatorluğu’nun ikinci ve son hükümdarı (d. 1825)
- 1893 – Matsudaira Katamori, Japon daimyō (d. 1836)
- 1911 – Valentin Serov, Rus ressam (d. 1865)
- 1921 – Said Halim Paşa, Osmanlı devlet adamı (d. 1864)
- 1925 – Wladyslaw Reymont, Polonyalı yazar (d. 1867)
- 1926 – Claude Monet, Fransız ressam (d. 1840)
- 1930 – Musa Kazım Göksu, Türk siyasetçi (d. 1897)
- 1934 – Ali Cenani, Türk siyasetçi (Osmanlı Meclis-i Mebûsanı’nda ve TBMM’de milletvekilliği yapan) (d. 1872)
- 1945 – Suphi Nuri İleri, Türk gazeteci, iktisatçı ve profesör (d. 1887)
- 1955 – Glenn L. Martin, Amerikalı havacılık öncüsü (d. 1886)
- 1965 – Joseph Erlanger, Amerikalı fizyolog (d. 1874)
- 1967 – Fazıl Ahmet Aykaç, Türk şair, öğretmen ve Milletvekili (d. 1884)
- 1971 – Andrey Andreyev, Sovyet siyasetçi ve bakan (d. 1895)
- 1977 – Aleksandr Vasilevski, Rus asker Sovyetler Birliği Mareşali (d. 1895)
- 1983 – Robert Aldrich, Amerikalı sinema yönetmeni (d. 1918)
- 1986 – Nezahat Tanyeri, Türk tiyatro ve sinema sanatçısı (d. 1917)
- 1988 – Ağasadık Geraybeyli, Azeri sinemacı (d. 1897)
- 2002 – Ne Win, Burmalı diktatör (d. 1910)
- 2007 – Tankut Öktem, Türk heykeltıraş (d. 1940)
- 2007 – Karlheinz Stockhausen, Alman klasik müzik ve opera bestecisi (d. 1928)
- 2008 – II. Aleksi, Rusya Ortodoks Kilisesi Lideri (d. 1929)
- 2008 – Nina Foch, Hollanda doğumlu Amerikalı aktris, eğitimci ve film yönetmeni (d. 1924)
- 2008 – Beverly Garland, Amerikalı oyuncu (d. 1926)
- 2012 – Dave Brubeck, Amerikalı caz piyanisti ve bestecisi (d. 1920)
- 2012 – Oscar Niemeyer, Brezilyalı mimar (d. 1907)
- 2013 – Çetin Akcan, Türk tiyatro yönetmeni, oyuncu ve söz yazarı (d. 1949)
- 2013 – Fikret Tartan, Türk tiyatro yönetmeni ve oyuncu (d. 1937)
- 2013 – Nelson Mandela, Güney Afrikalı siyasetçi ve Nobel Barış Ödülü sahibi (d. 1918)
- 2014 – Fabiola, Belçika’nın eski kraliçesi (d. 1928)
- 2014 – Talât Sait Halman, Türk şair, yazar, çevirmen, akademisyen, diplomat ve siyasetçi (Türkiye’nin ilk Kültür Bakanı) (d. 1931)
- 2016 – Adolf Burger, Slovak Yahudisi, tipograf ve anı yazarı (d. 1917)
- 2016 – Petros Fyssoun, Yunan tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (d. 1933)
- 2016 – Jayalalithaa, Hint-Tamil kadın politikacı ve oyuncu (d. 1948)
- 2016 – Chonosuke Takagi, Japon judocu (d. 1948)
- 2017 – August Ames, Kanadalı porno yıldızı (d. 1994)
- 2017 – I. Mihai, II. Dünya Savaşı sırasında Romanya Kralı (d. 1921)
- 2018 – Alex Boraine, Güney Afrikalı politikacı (d. 1931)
- 2018 – Thor Hansen, Norveçli profesyonel poker oyuncusu (d. 1947)
- 2019 – Jon Comer, Amerikalı profesyonel ampute kaykay sporcusu (d. 1976)
- 2020 – Peter Alliss, İngiliz eski profesyonel golfçü, televizyon sunucusu, yorumcu, yazar ve golf sahası tasarımcısı (d. 1931)
- 2020 – Sherbaz Khan Mazari, Pakistanlı siyasetçi (d. 1930)
- 2020 – Ildikó Pécsi, Macar aktris ve siyasetçi (d. 1940)
- 2020 – Viktor Ponedelnik, Sovyet eski millî futbolcu (d. 1937)
- 2020 – Theodore Ziolkowski, Alman dili ve edebiyatı ile karşılaştırmalı edebiyat uzmanı (d. 1932)
- 2021 – Osman Arpacıoğlu, Türk futbolcu ve spor yazarı (d. 1947)